Dros yr wythnosau diwethaf clywsom lawer o sôn am yr hyn sy’n mynd i ddigwydd i fudd-daliadau a chredydau o bob math. Bu sôn am dorri’r naill a’r llall i filoedd o bobl. Does ryfedd bod yna bryder mawr ynghylch yr hyn sydd i ddod dros y misoedd a’r blynyddoedd nesaf.
Ddydd Gwener, roedd Aelod Seneddol o’r enw Paul Burstow, Gweinidog Gwasanaethau Gofal Llywodraeth San Steffan, yn canmol cynllun sy’n cael ei weithredu yn Japan ers rhyw ugain mlynedd. Yn ôl y cynllun hwn, mae pobl sy’n gwirfoddoli i helpu’r henoed neu bobl anabl yn ennill ‘credydau’. Caiff y ‘credydau’ hyn eu ‘bancio’ ar gyfer y dydd y bydd y gwirfoddolwyr angen gofal. Neu gall y gwirfoddolwyr ddefnyddio’r credydau i sicrhau gofal i’w teulu neu i’w ffrindiau. Er i’r gweinidog ganmol y cynllun hwn, mae’r Adran Iechyd yn dweud nad yw’n fwriad gan y Llywodraeth i gyflwyno trefn debyg.
Heb wybod digon am y ffordd y mae’r cynllun yn gweithredu yn Japan, na sut y mae’n ffitio diwylliant y wlad honno, does gennym ni ddim hawl i bwyso a mesur ei werth. Ond mae’n sicr yn wahanol i’r ddelfryd sydd gennym yng ngwledydd Prydain, bod gan bawb hawl i’r gofal gorau posibl pan fydd mewn angen amdano.
Mae yna rywbeth chwithig iawn hefyd am y syniad y gallai’r gofal a gaiff pobl yn eu henoed neu mewn anabledd, ddibynnu i raddau helaeth ar y gwaith gwirfoddol y maent hwy (neu deulu neu ffrindiau iddynt) wedi ei wneud. Beth os nad yw pobl wedi gwneud digon? Beth os na chawsant gyfle i wneud gwaith gwirfoddol oherwydd cyfrifoldebau eraill? Beth os byddai pobl wedi gwneud blynyddoedd o waith gwirfoddol, ond bod hwnnw mewn maes heblaw gofalu am yr henoed a’r anabl?
Mae’r holl beth rywsut yn f’atgoffa am gyfiawnhad trwy weithredoedd, sef y gred ein bod yn cael bendithion Duw ar sail ein gweithredoedd da. Yn ôl y syniad hwn, cawn ein derbyn gan Dduw, a chael y bywyd tragwyddol, am ein bod yn llwyddo i wneud pethau da. Ac ydi hi’n ormod i ddweud bod rhai hyd yn oed yn credu bod duwioldeb rhieni a thaid a nain yn rhyw fath o ‘gredydau’ y gellir eu trosglwyddo i’r plant, er mwyn i’r ail a’r drydedd genhedlaeth fod yn Gristnogion hefyd?
Ond mae’r cyfan yn annigonol am na all neb wneud digon o weithredoedd da i haeddu ei le yn Nheyrnas Dduw. Ac os na allwn ni ennill ein lle ein hunain, mae’n amlwg na allwn sicrhau lle i neb arall. Ond diolch am hynny, ffydd yng Nghrist, ac ni gweithredoedd, sy’n ein gwneud ni’n gyfiawn yng ngolwg Duw.
Cliciwch ar ‘Gronyn’ ar ben y dudalen – rhifyn 31 Hydref