Druan o Jimmy Carr. Mi gafodd bryd a hanner o dafod gan y Prif Weinidog, David Cameron, y dydd o’r blaen. Roedd Mr Cameron wedi clywed nad yw Mr Carr yn talu digon o dreth am ei fod yn defnyddio cwmniau a buddsoddiadau ar Ynys Jersey er mwyn medru arbed talu mwy nag sydd raid o dreth incwm. Nid oes dim byd anghyfreithlon yn y trefniant, ond mater arall yw beth sy’n foesol gywir.
Mae’r stori a’r drafodaeth a ddeilliodd ohoni wedi dod â’r gwahaniaeth rhwng osgoi treth (tax avoidance) ac efadu treth (tax evasion) i’r amlwg. ‘Osgoi treth’ a wna pobl wrth ddefnyddio pob ffordd bosibl i beidio â thalu mwy nag sydd raid o dreth, a hynny’n cael ei wneud mewn ffyrdd cyfreithlon. ‘Efadu treth’ yw defnyddio ffyrdd anghyfreithlon er mwyn peidio â thalu treth.
Ddechrau’r wythnos, wedi i bapur newydd y Times dynnu sylw at faterion treth Jimmy Carr, roedd y comediwr yn ei gyfiawnhau ei hun trwy fynnu na ddymunai dalu ceiniog mwy nag sydd raid o dreth. Ond daeth dan lach Mr Cameron, a’i cyhuddodd o fod yn foesol anghywir. Ond amharod oedd y Prif Weinidog y diwrnod wedyn i feirniadu pobl eraill am yr un math o beth. Doedd a wnelo’r ffaith fod un neu ddau ohonynt yn gefnogwyr y Blaid Geidwadol ddim â’r peth wrth gwrs!
Un peth oedd o blaid Jimmy Carr, chwarae teg iddo, oedd ei fod wedi syrthio ar ei fai erbyn diwedd yr wythnos a chyfaddef iddo wneud camgymeriad mawr.
Un peth y mae’r stori hon wedi ei wneud yw tanlinellu’r ffaith mai yn erbyn eu hewyllys y mae’r rhan fwyaf o bobl yn talu trethi, boed hynny dreth incwm neu dreth cyngor neu dreth ar werth neu dreth ar dannwydd. Ac eto, gwyddom fod rhaid wrth drethi er mwyn cynnal y gwahanol wasanaethau y dibynnwn arnynt.
Mor aml y bydd pobl yn glynu’n dynn wrth arian gan fynnu mai nhw sydd pia fo. Pam ddylai neb arall, yn cynnwys y llywodraeth, gael ei ddwylo arno? Ac fe all yr un feddylfryd reoli’r ffordd y meddyliwn am ein cyfraniadau at waith yr eglwys a theyrnas Dduw. Ein harian ni ydyw, a pham dylai neb – yn cynnwys Duw – gael ei ddwylo ar hwn hefyd? Mae peidio rhoi i Dduw, o’n hamser a’n doniau yn ogystal â’n heiddo, yn debycach i efadu nac osgoi, gan mai Duw bia’r cyfan prun bynnagm a’n bod ninnau i fod i roi o’n gorau iddo bob amser.
Rhoddion Duw yw’r cyfan sydd gennym,. Fe gawsom ddoniau a bendithion o bob math er mwyn eu defnyddio yng ngwasanaeth ein Harglwydd a’n Gwaredwr, Iesu Grist.
Cliciwch ar ‘Gronyn’ ar ben y dudalen – rhifyn 24 Mehefin, 2012