Anrheg sleifio

On’d ydi pobl yn bathu termau od? Be’ mae ‘gift creep’ yn ei gyfleu i chi? Y weithred o gropian dan y goeden Dolig i sbecian ar yr anrhegion? Rhywun amheus sy’n dod ag anrhegion i ni? Na, cyfeirio mae’r term at y duedd i brynu anrheg ychwanegol i rywun am eich bod yn ofni nad yw’r un a brynoch yn wreiddiol yn ddigon da. Rywsut, mae anrheg arall yn mynnu sleifio i mewn. A thybed, felly, ai’r term Cymraeg am beth felly ydi ‘anrheg sleifio’?
Wn i ddim faint ohonoch sydd wedi cael eich temtio i brynu ‘anrheg sleifio’ eleni? Ŵyr y bobl sy’n gwneud eu siopa Dolig ar y funud olaf ddim am hynny. Erbyn i’r bobl hynny gyrraedd adref Noswyl Nadolig mae’n rhy hwyr i feddwl am anrheg arall hyd yn oed os byddan nhw’n gwbl anfodlon â’r hyn a brynon nhw. Ond am y bobl sy’n gwneud eu siopa wythnosau’n gynnar, faint ohonyn nhw sy’n penderfynu bod rhaid cael rhywbeth arall i ffrind neu berthynas yn ychwanegol at yr hyn a brynwyd yn barod?
Yn ôl un cwmni a holodd 3,000 o’u cwsmeriaid, mae pobl yn gwario £16.79 ar yr ‘anrhegion sleifio’ hyn. Roedd 35% ohonynt yn dweud iddynt wneud hynny am eu bod yn siomedig o weld yr anrhegion gwreiddiol wedi eu lapio, a 23% ohonynt yn dweud eu bod yn ofni y byddent yn derbyn anrheg a gostiodd fwy na’r un yr oedden nhw yn ei roi.
Term newydd ydi ‘anrheg sleifio’ neu ‘gift creep’. Pa mor newydd bynnag yw’r term doedd dim arlliw o’r syniad hwn ynghylch y Nadolig cyntaf. Yn nyfodiad Iesu Grist i’r byd cawsom rodd fwyaf Duw. Roedd Duw yn rhoi ei unig Fab yn Waredwr i’r byd. Dyma rodd ei gariad. Dyma rodd na welodd y byd mo’i thebyg na chynt na wedyn. Rhodd a gynlluniwyd yn ofalus oedd hon ac nid rhodd y penderfynwyd arni’n sydyn. Roedd Duw wedi cynllunio’r rhodd hon ers canrifoedd lawer, ac ers mwy na hynny. Oherwydd rhodd a gynlluniwyd cyn llunio’r byd oedd hon; rhodd y gwyddai Duw y byddai angen amdani hyd yn oed cyn iddo greu’r bobl y byddai ei Fab yn dod i’r byd i’w gwaredu. Ac wedi ei haddo, fe roddodd Duw y rhodd i ni. Fe aned Iesu.
Ac unwaith yr oedd Duw wedi rhoi ei Fab doedd dim modd gwella ar y rhodd fawr honno. Doedd dim perygl i Dduw edrych ar y Mab a ddaeth yn blentyn bach a meddwl ei fod mewn unrhyw fodd yn llai na digon. Byddai’n gwbl amhosibl cael rhodd fwy gwerthfawr na Mab Duw a roddwyd yn frawd ac yn achubwr i bechaduriaid.
A mynnwch olwg ar y rhodd ryfeddol hon y Nadolig hwn. Gwelwch y rhodd yn llawenydd y Geni, wedi ei lapio mewn cadachau yn y preseb. Gwelwch y rhodd yng nghywilydd y gwawd, wedi ei lapio mewn clogyn ysgarlad gan y milwyr brwnt. Gwelwch y rhodd yn nwyster yr aberth, wedi ei lapio mewn lliain glân a’i osod mewn bedd. Trwy drugaredd a chariad Duw mae’r Iesu, yn ei ddarostyngiad, yn brydferthach na’r anrheg drutaf a lapiwyd yn ysblennydd.
A gwelwch y rhodd wedi ei dadlapio, yn Grist yr Atgyfodiad a’r Bywyd. Ac eleni eto, yn nathliadau’r Nadolig boed i bawb ohonom dderbyn o’r newydd y rhodd fwyaf a welodd y byd erioed. O’i derbyn, fe sylweddolwn ninnau bod hon yn rhodd sy’n ein llwyr fodloni, ac yn dwyn i ni lawenydd a gobaith mawr.

Cliciwch yma http://www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn 22 Rhagfyr, 2013

Wythnos dau ddyn

Wythnos yn ôl, petaech chi wedi cynnig miliwn o bunnoedd i mi fyddwn i ddim wedi gallu dweud wrthych pwy oedd Thamsanqa Jantjie na Jang Song Thaek. Ond bu llawer o sôn am y ddau erbyn diwedd yr wythnos.
Faint bynnag o sylw a gafodd Barack Obama, Ban Ki-moon, Jacob Zuma, Desmond Tutu ac eraill a gymerodd ran yn y cyfarfod coffa i Nelson Mandela yn Soweto ddydd Mawrth, cafodd Thamsanqa Jantjie fwy. Dyma’r gwr a a safai ar y llwyfan yn ‘cyfieithu’ yr hyn a ddywedwyd i iaith arwyddion. Daeth yn amlwg wedi hynny nad oedd unrhyw synnwyr i’r arwyddion a wnâi’r dyn hwn. Ac mae’r hyn a ddatgelwyd ers hynny am wahanol gyhuddiadau a wnaed yn ei erbyn dros y blynyddoedd wedi peri pryder ynghylch y perygl y gallasai rhai o arweinwyr amlyca’r byd fod ynddo’r diwrnod hwnnw.
Un arweinydd sydd am sicrhau nad yw mewn unrhyw fath o berygl yw Kim Jong-un yng Ngogledd Corea. Ddydd Iau diwethaf, ddyddiau’n unig wedi iddo gael ei esgymuno’n gyhoeddus o Blaid y Gweithwyr Corea cafodd Jang Song Thaek, ewythr yr arweinydd, ei ddienyddio wedi iddo gael yn euog o gynllwynio yn erbyn yr arweinydd a cheisio’r grym iddo’i hun. Roedd y modd y gwnaed y cyfan o fewn tri neu bedwar diwrnod yn ddychryn mawr i bawb a glywodd y stori, a does wybod pa ddial creulon pellach y bydd unrhyw un a oedd yn gysylltiedig â Jang Song Thaek yn ei wynebu.
Yn ystod yr wythnos y rhoddwyd y fath sylw i Nelson Mandela dangosodd Kim Jong-un (yn gwbl anfwriadol wrth gwrs) arweinydd mor arbennig oedd y gwr a gaiff ei gladdu heddiw. Cymod, maddeuant a thegwch oedd yn nodweddu’r arweiniad a roes hwn i’w wlad, a gweddiwn y bydd De Affrica a’i phobl yn dal i ffynnu ac y bydd yr egwyddorion a gynrychiolir gan Mandela yn cael mwy a mwy o le ym mywyd a llywodraeth y wlad honno. Gweddiwn hefyd dros bobl Gogledd Corea sy’n byw dan lywodraeth un y mae’n rhaid ymostwng yn llwyr iddo a’i ddyrchafu yn ben uwchlaw pawb a phopeth a phob egwyddor. Gweddiwn dros y bobl sydd mewn ofn a dychryn ac sydd mewn gwir berygl yn y wlad honno. A gweddiwn yn arbennig dros Gristnogion y wlad honno sy’n cael eu herlid yn gyson oherwydd eu ffydd. Os mai fel y gwelsom ddydd Iau y mae Kim Jong-un yn delio â’i deulu ei hun pa ryfedd fod Cristnogion yn wynebu erledigaeth greulon â’r arweinydd ei hunan yn cael ei arddel fel duw?
A beth bynnag y gwir am Thamsanqa Jantjie a’i allu, neu ei ddiffyg gallu, i siarad iaith arwyddion, mae’n debyg nad oedd yn fygythiad i’r bobl ar y llwyfan ddydd Mawrth. Perygl y dyn oedd ei fod yn ei gwneud yn amhosibl i bobl fyddar ddeall yr hyn a ddywedid yn ystod y cyfarfod. Gweddïwch na fyddwn ni sy’n cyflwyno’r Efengyl yn ei gwneud yn anodd i bobl ddeall y gwir am eni a marw ac atgyfodiad yr Arglwydd Iesu Grist.

Cliciwch yma http://www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn 15 Rhagfyr, 2013

Cawl Cinio – Tachwedd 24

Cwis Mawr y Cawl Cinio – Ewch i dudalen ‘Nant Padarn’ (blwch ‘Yr Eglwysi ‘ ochr dde’r dudalen hon) i weld rhagor o luniau

Mandela

Mae pobl ym mhob cwr o’r byd yn sôn am Nelson Mandela ers iddo farw yn ei gartref yn Ne Affrica nos Iau.  Ac nid yw hynny’n syndod o gwbl o gofio mawredd y dyn.  Mae rhai yn rhy ifanc i’w gofio’n cerdded o gaethiwed ei gell wedi 27 o flynyddoedd dan glo.  Mae rhai hyd yn oed yn rhy ifanc i’w gofio yn Arlywydd De Affrica rhwng 1994 a 1999.  Ac eto, mae pobl o bob oed yn siarad amdano.

Buan iawn yr aeth y bobl a laddwyd yn Glasgow ychydig dros wythnos yn ôl pan syrthiodd yr hofrennydd trwy do’r dafarn yn angof.  Ond yr un yw colled teuluoedd Glasgow â theulu Mandela.  Boed i oleuni’r Efengyl lewyrchu ar deuluoedd galar ym mhobman heddiw.

Ers nos Iau, cafwyd teyrngedau cwbl haeddiannol i Mr Mandela, a fu farw yn 95 mlwydd oed; ac fe’n hatgoffwyd am y gwaith rhyfeddol a wnaeth.  Mae’n bosibl bod llawer o’r hanes yn newydd i ni, er mor gyfarwydd fuom â gweld a chlywed amdano dros y blynyddoedd.   Cafwyd hefyd atgofion personol gwleidyddion a gohebwyr a phobl eraill am y troeon y bu iddynt gyfarfod ag ef. Soniodd John Simpson, un o ohebwyr y BBC, am Mr Mandela’n croesawu plentyn ag anabledd dwys i’w gartref.  Mab i un o ffrindiau Simpson oedd yr hogyn, ac eisteddodd Mandela gydag ef i siarad ag ef a’i fwydo.

Ond y sylw mwyaf cofiadwy i mi oedd eiddo Tony Davies, a fu’n byw yn Ne Affrica ers deugain mlynedd a mwy, ar Radio Cymru.  Dywedodd Mr Davies iddo wrthod gwahoddiad i gyfarfod â Nelson Mandela am ei fod yn teimlo’n annheilwng o’r fraint.  Doedd o ddim wedi gwneud unrhyw beth, meddai, i’w gefnogi ar hyd blynyddoedd ei garchariad; ac roedd hyd yn oed yn cyfaddef mai ychydig iawn a wyddai amdano cyn iddo gael ei ryddhau a dod wedyn yn Arlywydd y wlad.

Roedd rhaid edmygu gonestrwydd a diffuantrwydd Mr Davies.  Ac eto nid oedd angen iddo deimlo felly.  Roedd Mandela wedi maddau hyd yn oed i’r bobl a fu’n ei ormesu, ac wedi cymodi â hwy.  A’i esiampl ryfeddol i bawb yn Ne Affrica a sicrhaodd heddwch a chymod yn y wlad honno wedi i drefn annynol Apartheid ddod i ben.

Roedd Nelson Mandela ei hun yn pwysleisio nad oedd ef na Meseia na sant ond dyn cyffredin a weithredodd mewn amgylchiadau anghyffredin.  Byddai gostyngeiddrwydd y dyn mawr wedi golygu y cawsai Tony Davies groeso cynnes ganddo er gwaethaf pob ymdeimlad o annheilyngdod.  Ac yn hyn o beth, yr oedd Mandela yn debyg i’r Arglwydd Iesu. Gallwn deimlo’n annheilwng o ddod at Iesu.  Mi ddylem deimlo felly mewn gwirionedd!  Ond mae Iesu’n ein croesawu er gwaethaf hynny.  Nid ydym yn deilwng ohono ef a’i aberth drosom, nac o’i faddeuant a’i gariad, ond mae’r Gwaredwr yn ein derbyn beth bynnag.  Diolchwn am hynny, a chofiwn nad oes raid i’r un ohonom oedi dod ato mewn ffydd.

Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn 08 Rhagfyr, 2013

 

Gwahoddiad personol

‘A be sy mor sbesial amdano fo?’ medda fi wrth Mr Murdoch.  Nid bod Mr Murdoch yn y tŷ hefo mi, wrth reswm.  Ond llythyrau ei gwmni fo oedd yn fy llaw, ac roedd hi’n ddigon teg felly i mi ei ddal o’n bersonol yn gyfrifol am yr anghyfartaledd amlwg a’r cam enfawr a wnaed â mi. 

Dim ond taflen liwgar ges i efo’r post dyddiol.  (Yn rhyfedd iawn mi ges i daflen hynod o debyg efo’r Daily Post yr un diwrnod).  Ond y diwrnod hwnnw roedd y postmon hefyd wedi dod â llythyr i Gruffudd.  Ia, llythyr bach clên iddo fo gyda’i enw a’i gyfeiriad arno’n daclus; ond taflen amhersonol i mi!  Yr un daflen ag a anfonwyd at filoedd o bobl eraill y diwrnod hwnnw. 

Ond nid dyna’r cyfan!  Y peth oedd yn brifo go iawn oedd bod Mr Murdoch yn gofyn i mi dalu £21.50 y mis iddo am ei raglenni teledu, ond yn cynnig yr un peth yn union i Gruffudd am £16.12.  Pa sens sydd mewn peth felly?  A pha degwch?  Llythyr personol iddo fo!  25% yn rhatach iddo fo!  Ar ei ben i’r bin ailgylchu yr aeth y daflen!  I’r un bin yr aeth y llythyr hefyd!  (Gredwch chi fod y daflen a ddaeth efo’r papur newydd yn cynnig telerau gwahanol eto?  I’r bin yr aeth honno hefyd.)

Un o ogoniannau’r Efengyl yw mai’r un peth yn union a gynigir i bawb.  Pwy bynnag ydym, yr un yw’r cynnig. Beth bynnag ydym, yr un yw’r telerau.  Does dim ffafriaeth nac amodau gwahanol.  ‘Edifarhewch a chredwch yr Efengyl.’  ‘Cred yn yr Arglwydd Iesu Grist a chadwedig fyddi.’  Felly y dywedir wrth bawb ohonom yn ddiwahân.

Nid yw’r Arglwydd yn gwahaniaethu rhyngom; nid yw’n amrywio telerau’r iachawdwriaeth er mwyn ei gwneud yn haws i rai neu’n fwy anodd i eraill i fynd i mewn i’r deyrnas.  Edifeirwch am bechod a ffydd bersonol yn Iesu Grist yw’r ffordd i bawb.  Nid yw un yn cael ei dderbyn ar sail ffydd ac un arall ar sail y pethau da y mae’n eu gwneud; nid yw un yn ddiogel trwy ei ymdrechion crefyddol ac un arall trwy ei onestrwydd digrefydd a di-gapel. 

Un Efengyl sydd, a honno’n cynnig yr un ffordd at Dduw trwy Grist i bawb sy’n ei chredu.  Mae ynddi wahoddiad cyffredinol i unrhyw un i ddod at Grist, a chaiff hwnnw ei estyn bob tro y cyhoeddir yr Efengyl.

Ond mae ynddi wahoddiad personol hefyd (mwy personol na’r llythyrau a gyfeirir atom gan yr un cwmni) i ni ei chredu.  Y mae Duw, yn ôl y Beibl, yn galw ar bawb i ddod i edifeirwch. Ond mae Cristnogion wedi profi hefyd    alwad bersonol Duw iddyn nhw droi at yr Arglwydd Iesu Grist.  Mae fel petai Duw wedi cyfeirio neges yr Efengyl atom ni’n bersonol; a ninnau’n gweld bod y neges yn gwbl berthnasol i ni.  Mor berthnasol, mewn gwirionedd, nes bron ein bod yn tybio mai ar ein cyfer ni yn benodol y trefnwyd y Gwaredwr a’r iachawdwriaeth.  A’r cyfan er nad oes dim byd sbesial amdanom o gwbl. 

 Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn 01 Rhagfyr, 2013