Cyfraith Macron

Emmanuel Macron yw Gweinidog Yr Economi yn Llywodraeth Ffrainc, a’i enw ef a gysylltir â deddf newydd a basiwyd gan Gynulliad Cenedlaethol Ffrainc ddydd Sadwrn diwethaf.  Mae Monsieur Macron yn hyderus y bydd y ddeddf yn hwb enfawr i dwf economi Ffrainc dros y blynyddoedd nesaf.  Mae’n rhaid iddi gael cefnogaeth y Senedd-dŷ (sef Ail Dŷ Senedd Ffrainc), ond gan na all hwnnw wrthod deddf a basiwyd gan y Cynulliad Cenedlaethol, y mae i bob pwrpas wedi ei phasio.  Mae a wnelo’r ddeddf hon â sawl maes, yn cynnwys newidiadau i broffesiwn cyfreithwyr a notarïaid, a diwygio trefn tribiwnlysoedd diwydiannol.  Ond y peth mwyaf dadleuol amdani yw’r hyn a ddywed am agor siopau ar y Sul.  Bydd gan siopau mawr hawl i agor am 12 Sul y flwyddyn yn hytrach na’r 5 presennol.  Caiff siopau yn yr ‘ardaloedd twristaidd’ agor bob Sul; a bydd ganddynt hefyd hawl i aros yn agored tan hanner nos bob dydd. Fe ddaw’r rheolau newydd hyn â newid enfawr i Ffrainc, lle mae’r rhan fwyaf o’r siopau ynghau ar y Sul ar hyn o bryd.  Llwyddwyd i basio’r ddeddf er gwaethaf gwrthwynebiad gweithwyr ac undebau a llawer o bobl sy’n credu mai arwydd o ormes byd busnes yw’r alwad i agor y siopau ar y Sul.  Mae’r cyfan yn ein hatgoffa o’r trafod a fu yng Nghymru a Lloegr cyn pasio’r Ddeddf Masnachu ar y Sul yn 1994.  Mae pobl yn Ffrainc heddiw’n poeni am hawliau gweithwyr, yn union fel yr oedd pobl yn poeni yma bryd hynny.  Yn ôl a welaf fi, mae mwy o sail gymdeithasol a gwleidyddol nag o sail grefyddol i’r gwrthwynebiad i’r ddeddf hon yn Ffrainc. Y peth gwirioneddol drist am y stori yw ei bod yn tanlinellu’r celwyddau a lyncwyd gan lawer ohonom ugain mlynedd yn ôl.  Un o ddadleuon mawr y bobl oedd o blaid agor y siopau ar y Sul oedd bod rhaid i ni yng Nghymru a Lloegr gamu i’r byd modern a bod yn debyg i’n cymdogion Ewropeaidd a oedd, yn ôl a ddywedwyd wrthym, wedi hen arfer â siopa ar y Sul.  Mor ddiweddar ag ugain mlynedd yn ôl, nid oeddem mor gyfarwydd ag yr ydym heddiw â theithio, ac yn sicr doedden ni ddim yn medru mynd ar y We i weld pa siopau ym mha wlad oedd yn agored ar y Sul.  Oherwydd hynny, o bosibl, fe weithiodd y twyll. Aeth y Sul yn ddiwrnod siopa mewn amser byr iawn.  Allwn ni ddim newid hynny.  Ond yr hyn y medrwn ei wneud yw gwneud y Sul yn ddiwrnod arbennig trwy ei wneud yn ddydd o orffwys ac yn ddydd y deuwn arno gydag eraill i addoli Duw a’i Fab Iesu.  Rhaid osgoi’r deddfoldeb sy’n gwneud y Sul yn unig yn ddydd o beidio â gwneud pethau.  Ond gall cadw’r Sul fod yn un ffordd o ddangos ein ffydd Gristnogol heddiw.  Boed pob Sul yn arbennig a gwahanol, nid am fod deddf gwlad na thraddodiad crefyddol yn mynnu hynny, ond am ein bod ni ein hunain yn mynnu hynny er mwyn Iesu.

Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn Dydd Sul, 22 Chwefror, 2015

Parascefidecatriaffobia

Gobeithio nad oes yr un ohonoch yn dioddef o parascefidecatriaffobia. Mae’n debyg ei fod yn swnio’n fwy poenus nag ydyw mewn gwirionedd. Ac eto, mae’n achosi mwy na digon o boen meddwl i’r rhai sy’n gaeth iddo. I’r bobl hynny, roedd y cyflwr ar ei waethaf echdoe.   Ac er iddo gilio ers hynny, fe ddaw i’r wyneb ddwywaith eto cyn diwedd y flwyddyn. Un cysur bychan yw’r ffaith mai unwaith yn unig y bydd yn debygol o aflonyddu arnyn nhw’r flwyddyn nesaf. Ond cysur mwy o lawer yw’r ffaith nad oes rhaid i’r cyflwr hwn gael y gorau arnyn nhw a bod modd dod yn rhydd oddi wrth ei afael a’i ddylanwad.

Ofn dydd Gwener y trydydd ar ddeg o’r mis yw parascefidecatriaffobia. Cyfyd yr ofn o’r hen ofergoel bod y dyddiad hwn yn dwyn anlwc i bobl. Clywyd am bobl yn ofni codi o’r gwely ar y dyddiad hwn am eu bod yn ofni beth allai ddigwydd iddynt. Mae eraill yn ofni teithio ac yn mynnu addasu eu trefniadau er mwyn osgoi unrhyw beth a allai olygu lwc ddrwg iddynt. Druan ohonynt.

Does wybod o ble’n union y tarddodd yr ofergoel hwn. Dowch i ni fod yn gwbl sicr i ddechrau mai dyna ydyw: ofergoel, sef ofer goel. Cred ofer yw peth fel hyn. Does dim gwir ynddi. Nid oes mwy o reswm dros ofni dydd Gwener y trydydd ar ddeg na dydd Gwener y cyntaf (neu’r ail neu’r degfed neu unrhyw ddydd Gwener arall. Ac fel pob ofergoel arall am gerdded dan ysgol neu weld cath ddu neu am beidio mynd allan o dy trwy ddrws gwahanol i’r un y daethoch i mewn trwyddo, nid oes unrhyw sail iddi. Pa synnwyr sydd mewn credu bod ein hynt a’n lles yn ddibynnol ar rif neu gath neu ddrws?

Mae gan y Cristion sail gadarnach o lawer i’w fywyd. Fel y dywed Tecwyn Ifan yn un o’i ganeuon, ‘Credaf mewn rhagluniaeth, nid ofergoeolion’. Duw sy’n darparu ar ein cyfer; Duw doeth a da a llawn cariad sy’n trefnu ein mynd a dod. Nid ydym ar drugaredd cyfres o bethau anwadal sy’n dwyn eu lw a’u hanlwc i ni, ond yn hytrach yn llaw Duw a Thad sy’n ben dros bob peth ac yn gwarchod drosom bob amser ac sy’n gwneud i bopeth fod er daioni i’r rhai sy’n ei garu. Ni olyga hynny ein bod yn deall popeth sy’n digwydd i ni. Ni olyga chwaith ein bod yn medru derbyn yn rhwydd holl droeon dirgel rhagluniaeth Duw. Ond mae’n golygu ein bod yn medru ymddiried bob amser bod y cyfan sy’n digwydd yn llaw Duw, a’i fod yn rheoli dros y cyfan ac yn gweithio’r cyfan yn ôl ei fwriadau da ei hunan. Fel y dywed yr emyn: ‘Trwy ddirgel ffyrdd mae’r uchel Iôr yn dwyn ei waith i ben’ a ‘Tu cefn i len rhagluniaeth ddoeth mae’n cuddio wyneb Tad’. Er mor anodd ar brydiau yw deall trefn rhagluniaeth y Brenin Mawr, cysur y Cristion yw mai ei Dad nefol sy’n gofalu’n dyner amdano ac yn trefnu’r cyfan ar ei gyfer.

Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn Dydd Sul, 15 Chwefror, 2015

 

Y difreintiedig

 

Darllenais y dydd o’r blaen erthygl am ddylanwad eu hathrawon ysgol ar ddau actor adnabyddus.  Yr actor diweddaraf i bortreadu Sherlock Holmes ar y BBC oedd un, sef Benedict Cumberbatch.  Rhaid i mi gyfaddef nad oeddwn i mor gyfarwydd â’r llall, ond fy niffyg gwybodaeth am fyd y ffilmiau sy’n gyfrifol am hynny.  Bydd rhai ohonoch yn gwybod yn union pwy yw Eddie Redmayne hefyd.

Tynnu sylw oedd yr erthygl at y ffaith mai cynnyrch ysgolion bonedd Lloegr yw’r ddau actor hyn ynghyd ag amryw o actorion poblogaidd eraill a welwn ar y teledu ac mewn ffilmiau heddiw.  Addysgwyd Cumberbatch yn Harrow a Redmayne yn Eton.  Nid yw’n syndod bod yr ysgolion hyn wedi cynhyrchu actorion o fri o gofio bod gan Harrow er enghraifft theatr foethus newydd sbon ar gyfer cynulleidfa o 350 o bobl yn nyddiau ysgol Cumberbatch.  Mae’r holl adnoddau drud yr ysgolion hyn mewn pob math o feysydd yn help mawr i’w myfyrwyr arfer eu crefft ym mha faes bynnag a ddewisant.

Yr hyn a’m trawodd oedd honiad yr athro drama yn Harrow bod cefndir breintiedig Cumberbatch ac eraill yn rhwystr iddynt yn eu gyrfa ddewisedig.  Mae’n beryg, meddai, na chawn nhw eu hystyried ar gyfer rhannau penodol mewn rhaglenni a ffilmiau oherwydd eu cefndir.  Ydi’ch calon yn gwaedu dros y bobl hyn tybed?  Mae’n hawdd gwneud mor a mynydd o’r sylwadau hyn, wrth gwrs, ond mae’n anodd iawn cydymdeimlo â’r ddadl bod disgyblion yr ysgolion bonedd hyn dan unrhyw anfantais o gwbl pan ddaw’n fater o sicrhau cyfleodd mewn unrhyw faes dan haul.  Mae hyd yn oed awgrymu hynny’n swnio fel sen ar bobl sydd wirionedd dan anfantais

Oherwydd onid bod dan anfantais ydi bod yn dlawd, bod yn brin o fwyd, poeni am allu fforddio golau a gwres, bod mewn ysgol sy’n brin o adnoddau sylfaenol, bod heb ofal iechyd, byw mewn cymunedau heb adnoddau chwaraeon a theatrau a phob math o bethau sy’n rhoi profiadau cyfoethog ac amrywiol, bod yn ddi-waith a heb obaith o gwbl am gael swydd am nad oes swyddi i’w cael.  Hyn a llawer mwy ydi bod dan anfantais

Ac y mae Duw yn galw arnom i fod o blaid y rhai sy’n dioddef felly.  Daw’r proffwyd Amos, er enghraifft, â gair o gondemniad oddi wrth Dduw ar bobl Israel am anwybyddu a gormesu’r tlodion.  Mae ganddo enghreifftiau o bethau penodol yr oeddent yn eu gwneud i’r tlodion a’r anghenus yn eu plith.  Rhaid i bobl Dduw ym mhob oes gofio rhybudd y proffwyd a gwneud popeth a allant dros bobl felly.  Onid yw awgrymu bod pobl freintiedig dan anfantais ynddo’i hun yn fath o orthrwm gan ei fod yn bychanu’r hyn a olygir wrth ‘wir angen’?  Ydi, mae rhybudd Amos rhag ‘sathru’r anghenus a difa tlodion y wlad’ yn berthnasol o hyd (Amos 8:4) i bobl yr Arglwydd.

Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn Dydd Sul, 08 Chwefror, 2015

Dim mwy o golff

Mae golffwyr da yn gyfarwydd ag adar gan fod byrdi ac eryr ac albatros yn rhan o eirfa’r gêm. Ond mae’n debyg mai anifeiliaid ac nid adar fydd i’w gweld ar Gwrs Golff Llangefni o fewn ychydig wythnosau. Mae Cyngor Môn newydd gyhoeddi y bydd y Cwrs Golff y bu’n ei gynnal yno ers deng mlynedd ar hugain yn cau fis Ebrill. Caiff y tir ei roi ar les at ddefnydd amaethyddol am ddwy flynedd cyn ei werthu yn 2017. Yn amlwg, yr argyfwng ariannol y mae pob cyngor sir yn ei wynebu sydd y tu cefn i’r penderfyniad hwn a fydd yn peri siom fawr i lawer o bobl sydd wedi mwynhau taro’r bêl fach dros erwau braf y cwrs hwn.

Mi fûm innau yno ambell waith. Nid mod i’n golffiwr chwaith. Doedd dim angen bod yn golffiwr gan mai rhan o bwrpas y cwrs bychan hwn oedd rhoi cyfle i bobl amhrofiadol i chwarae’r gêm. Roedd o’n lle delfrydol i fynd â’r hogiau ar ddiwrnod braf o wyliau. A phob tro y byddem yn mynd yno, mi fyddem yn addo i’n gilydd y byddem yn mynd yn amlach. Ond doedd hynny byth yn digwydd; a’r gwir ydi na fûm i yno fwy na hanner dwsin o weithiau dros yr ugain mlynedd diwethaf. Roedd hi’n siom clywed y bydd y cwrs yn cau am ei fod, yn ôl y cyhoeddiad, yn gwneud colled flynyddol o £28,000. Prin y byddwn i wedi gwneud fawr o wahaniaeth i’r swm hwnnw trwy fynd yno’n fwy aml. Ac er mai ymwelydd achlysurol iawn fûm i, mae yna hen deimlad o chwithdod o glywed y bydd y cwrs yn diflannu.

Mae’n debyg y bydd sawl un ym Môn yn difaru na fydden nhw wedi gwneud mwy o ddefnydd o’r cwrs wrth ei weld yn cau. Yr un yw’r stori o hyd pan fydd pobl yn gofidio bod eu siopau a’u caffis a’u tafarndai a’u neuaddau lleol yn cau. Dim ond wedi iddyn nhw gau y bydd llawer o bobl yn gweld gwerth y pethau hyn. Dim ond wedyn y mae’n gwawrio arnyn nhw nad oedd dim i’w ddisgwyl ond cau os nad oedd pobl yn eu cefnogi. Mae’r cawr mawr Tesco hyd yn oed yn cau siopau erbyn hyn am nad oes digon o gwsmeriaid yn dod trwy’r drws.

Siopau, caffis, tafarndai, neuaddau. A chapeli ac eglwysi. Oherwydd does dim parhad i’r rheiny chwaith heb bobl i’w mynychu a’u cynnal. Mae llawer yn gofidio bod capeli’n cau er na fuon nhw ar eu cyfyl ers blynyddoedd! Ond nid mater o gefnogi capel yn unig yw hyn, wrth gwrs. Nid y llain tir oedd y peth pwysicaf yn Llangefni ond yr hwyl oedd i’w gael wrth chwarae arno. Ac nid capeli ond yr hyn sy’n digwydd ynddyn nhw sy’n bwysig. Eu gwerth yw eu bod yn llefydd i bobl gyfarfod i addoli Duw ac i gael cymdeithas ag eraill sy’n arddel yr un ffydd yn Iesu Grist. Maen nhw’n llefydd i bobl o bob oed glywed yr Efengyl a dysgu am y bywyd Cristnogol. Ac os ydyn nhw’n dal i wneud hynny yn ein hoes dywyll ni, mae’n werth eu diogelu ac, ie, eu cefnogi hyd orau ein gallu. Ac am y rheswm hwnnw, diolchwn i Dduw o’r newydd am bawb a fu, ac sydd o hyd yn ffyddlon ynddyn nhw.

Cliciwch yma www.gronyn.org/gronyn i fynd at rifyn diweddaraf Gronyn – rhifyn Dydd Sul, 01 Chwefror, 2015